Σελίδες

Πέμπτη 23 Μαΐου 2019

Το μυστήριο της ασυμμετρίας του φεγγαριού ίσως οφείλεται σε σύγκρουση με ένα πλανήτη-νάνο

Το φεγγάρι μας δεν είναι στρογγυλό. Είναι ένα ασύμμετρο ουράνιο σώμα, με χαρακτηριστικά ξένα ως προς τη Γη και πολύ διαφορετικά ανάμεσα στα δύο ημισφαίριά του. Για πολλές δεκαετίες και οπωσδήποτε πριν τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τις διαστημικές αποστολές, οι επιστήμονες είχαν τη δυνατότητα να μελετήσουν μόνο τη μία πλευρά της Σελήνης. Η «σκοτεινή πλευρά» παρέμενε ένα μυστήριο, καθώς το ουράνιο αντικείμενο στεκόταν ακίνητο, ως προς τον άξονά του και απέναντι στη Γη. 

Για χιλιάδες χρόνια, η ανθρωπότητα δεν είχε ιδέα ποια ήταν η μακρινή πλευρά της Σελήνης. Ο φυσικός μας δορυφόρος είναι κλειδωμένος απέναντι στη Γη, αναγκάζοντάς μας να κοιτάμε αδιάκοπα σε ένα από τα δύο ημισφαίρια του. Αρχίζοντας από τις αποστολές του Απόλλων, όμως, αποκτήσαμε την ικανότητα να διερευνήσουμε το αόρατο πρόσωπο της Σελήνης. Προς έκπληξη των αστρονόμων, τα δύο ημισφαίρια της Σελήνης βρέθηκαν να εμφανίζουν εντυπωσιακές διαφορές στην τοπογραφία, το πάχος του φλοιού και τη χημική σύνθεση. Οι επιστήμονες θεώρησαν ότι αυτή η έντονη ασυμμετρία ήταν αποτέλεσμα αρχαίων, αλλά άγνωστων φυσικών διεργασιών.
Η έρευνα που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Γεωφυσικής Έρευνας ανέφερε ότι αυτή η απροσδόκητη ασυμμετρία προκλήθηκε από μια αρχαία σύγκρουση με ένα αρκετά μεγάλο αντικείμενο, πιθανόν ένα πλανήτη-νάνο.
Ο επικεφαλής συγγραφέας της νέας μελέτης, Zhu Meng-Hau του Ινστιτούτου Διαστημικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας του Macau, σχημάτισε την άποψη ότι οι ασύμμετρες δύο πλευρές του φεγγαριού είναι αποτέλεσμα της ουράνιας σύγκρουσης, μετά από τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν το 2012. Αυτά τα στοιχεία έδειξαν ότι το πάχος του φλοιού στην αθέατη πλευρά ήταν περίπου 10 χιλιόμετρα παχύτερη από τον φλοιό στην ορατή από εμάς πλευρά. Επιπλέον, η σκοτεινή πλευρά έδειξε επίσης ένα επιπλέον στρώμα φλοιού που αποτελείται από υλικά πλούσια σε μαγνήσιο και σίδηρο.
Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του GRAIL*, ο Zhu «έτρεξε» μια σειρά από προσομοιώσεις σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, για να ελέγξει την υπόθεση μίας τεράστιας σύγκρουσης στο φεγγάρι. Συνολικά, 360 διαφορετικά μοντέλα προσομοίωσης διεξήχθησαν για να προσδιορίσουν εάν μια σύγκρουση θα μπορούσε να παράγει το ίδιο είδος φυσικών χαρακτηριστικών που παρατηρείται σήμερα στη Σελήνη.
Από τις πραγματοποιηθείσες προσομοιώσεις, οι δύο ήταν σε αρμονία με τα δεδομένα του GRAIL. Συγκεκριμένα, η ασυμμετρία των δύο ημισφαιρίων θα μπορούσε να δικαιολογηθεί από ένα μεγάλο αντικείμενο διαμέτρου 780 χιλιομέτρων που έπληξε το αόρατο ημισφαίριο της Σελήνης με ταχύτητα 22.550 χλμ. / ώρα ή ένα ελαφρώς μικρότερο αντικείμενο διαμέτρου 720 χιλιομέτρων με υψηλότερη ταχύτητα, 24.500 χλμ / ώρα.
Οι συντάκτες της νέας μελέτης δήλωσαν ότι πιθανόν να επρόκειτο για έναν πλανήτη-νάνο που ήταν σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο και όχι ένα δεύτερο φεγγάρι της γης.
Το νέο αποτέλεσμα θα μπορούσε να εξηγήσει παρόμοια ασύμμετρα χαρακτηριστικά που παρατηρούνται και σε άλλους πλανήτες του ηλιακού συστήματος, συμπεριλαμβανομένου του Άρη. «Πράγματι, αρκετοί πλανήτες έχουν ημισφαιρικές διχοτομίες, όμως για τη Σελήνη έχουμε πολλά δεδομένα για να μπορέσουμε να δοκιμάσουμε μοντέλα και υποθέσεις», δήλωσε ο Hau. 

* Το Gravity Recovery and Interior Laboratory (GRAIL) ήταν μια αμερικανική αποστολή για την μελέτη της Σελήνης, ενταγμένη στο Πρόγραμμα Discovery της NASA, το οποίο χρησιμοποίησε υψηλής ακρίβειας χαρτογράφηση των βαρυτικών πεδίων της Σελήνης για να καθορίσει την εσωτερική της δομή. Αποτελείτο από δύο μικρά διαστημικά οχήματα, το GRAIL A (Ebb) και το GRAIL B (Flow) τα οποία εκτοξεύθηκαν στις 10 Σεπτεμβρίου 2011 με την χρήση ενός ισχυρού πυραύλου. 
 
ΠΗΓΗ: 



Δεν υπάρχουν σχόλια: