Σελίδες

Σάββατο 25 Μαΐου 2019

Σημαντικά υπολείμματα νερού σε μορφή πάγου, θαμμένα κάτω από την άμμο στο βόρειο πόλο του Άρη.

Ο Αρης από τον Viking Orbiter, 1980.
Image: NASA/USGS.
Αμερικανοί επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν σημαντικά υπολείμματα νερού σε μορφή πάγου, θαμμένα σε βάθος περίπου ενάμισι χιλιομέτρου κάτω από την άμμο στο βόρειο πόλο του Άρη.  Οι ερευνητές των πανεπιστημίων στο Όστιν και της Αριζόνα, ανέλυσαν στοιχεία από το δορυφόρο MRO της NASA που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον «κόκκινο» πλανήτη εδώ και χρόνια. Το όργανο ραντάρ SHARAD της διαστημοσυσκευής μπορεί να διεισδύσει σε βάθος έως περίπου δύο χιλιομέτρων κάτω από την αρειανή επιφάνεια.

Τα νέα ευρήματα -τα οποία επιβεβαιώθηκαν από μια ανεξάρτητη μελέτη του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς που έκανε χρήση δεδομένων βαρύτητας αντί ραντάρ και δημοσιεύθηκε στο ίδιο περιοδικό- θεωρούνται σημαντικά, επειδή αποκαλύπτουν νέα άγνωστα έως τώρα παλαιότερα αποθέματα νερού. Σε μερικά σημεία τα στρώματα άμμου και πάγου έχουν περιεκτικότητα νερού σε ποσοστό έως 90%. Αν λιώσουν αυτοί οι πάγοι, εκτιμάται ότι θα καλύψουν όλο τον πλανήτη με νερό βάθους τουλάχιστον ενάμισι μέτρου.
«Δεν περιμέναμε να βρούμε τόσο πολύ νερό σε αυτή την περιοχή. Πιθανότατα πρόκειται για το τρίτο μεγαλύτερο απόθεμα νερού στον ‘Αρη μετά από τις καλυμμένες με πάγο περιοχές στους δύο πόλους», δήλωσε ο ερευνητής Stefano Nerozzi.
Οι επιστήμονες υποπτεύονται ότι τα υπόγεια στρώματα πάγου σχηματίστηκαν, όταν πάγοι είχαν συσσωρευτεί στη διάρκεια παλαιότερων εποχών παγετώνων στον Άρη. Κάθε φορά που ο πλανήτης γινόταν πιο ζεστός, ένα μέρος των πάγων καλυπτόταν από άμμο, η οποία προστάτευσε τους πάγους από την ηλιακή ακτινοβολία, γι’ αυτό δεν έλιωσαν μέχρι σήμερα και το νερό δεν εξατμίστηκε στην ατμόσφαιρα.
Οι μεταβολές στην τροχιά και στην κλίση του άξονα περιστροφής του Άρη ήσαν οι βασικές αιτίες για τις περιοδικές κλιματικές μεταβολές στο παρελθόν του Άρη, με συνέπεια να εναλλάσσονται εποχές παγετώνων με πιο ζεστές εποχές. Περίπου κάθε 50.000 χρόνια ο Άρης «γέρνει» περισσότερο προς τον Ήλιο και στη συνέχεια επανέρχεται σε μια πιο κάθετη θέση. Όταν η κλίση του αυξάνει, οι πάγοι υποχωρούν ή λιώνουν τελείως, ενώ όταν ο πλανήτης είναι πιο όρθιος και ο ισημερινός του «βλέπει» τον Ήλιο, οι πολικοί πάγοι αυξάνουν.
Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες θεωρούσαν εκείνους τους παλαιότερους πάγους των πόλων χαμένους για πάντα. Όμως τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι στην πραγματικότητα μεγάλοι όγκοι πάγου έχουν διασωθεί, απλώς είναι κρυμμένοι πιο βαθιά κάτω από την επιφάνεια, παγιδευμένοι ανάμεσα σε εναλλασσόμενα στρώματα άμμου και πάγου, όπως τα διαδοχικά στρώματα ενός κέικ.
«Προς μεγάλη μας έκπληξη, ο συνολικός όγκος νερού που είναι παγιδευμένος σε αυτά τα θαμμένα πολικά αποθέματα, είναι περίπου ο ίδιος με όλο το νερό των πάγων που είναι ήδη γνωστό ότι υπάρχει στους παγετώνες και κάτω από την επιφάνεια σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη του Άρη», δήλωσε ο καθηγητής Jack Holt του Σεληνιακού και Πλανητικού Εργαστηρίου της Αριζόνα.
Μια σύνθετη εικόνα που δείχνει εναλλασσόμενα στρώματα πάγου και άμμου στην επιφάνεια του Άρη. Η φωτογραφία, που τραβήχτηκε με την κάμερα HiRISE στο Mars Reconnaissance Orbiter της NASA, προσαρμόστηκε για να δείξει τον πάγο του νερού με τα ανοιχτόχρωμα στρώματα και την άμμο ως πιο σκούρα στρώματα μπλε.

Δεν υπάρχουν σχόλια: