Το προστατευτικό στρώμα του όζοντος στην ατμόσφαιρα της Γης επουλώνεται αργά αλλά αισθητά και εάν διατηρηθεί ο ίδιος ρυθμός θα επανέλθει πλήρως πάνω από την Ανταρκτική σε περίπου 43 χρόνια, αναφέρει μια νέα έκθεση των Ηνωμένων Εθνών.
Μια επιστημονική αξιολόγηση που διενεργείται κάθε τέσσερα χρόνια, διαπίστωσε ότι η ανάκαμψη βρίσκεται σε εξέλιξη, 35 χρόνια μετά αφότου τα κράτη συμφώνησαν να σταματήσουν την παραγωγή χημικών ουσιών που καταστρέφουν το στρώμα του όζοντος στην ατμόσφαιρα της Γης, το οποίο προστατεύει τον πλανήτη από την επιβλαβή ακτινοβολία που συνδέεται με το καρκίνο του δέρματος, τον καταρράκτη και ζημιές στις καλλιέργειες.
«Στην ανώτερη στρατόσφαιρα και στην τρύπα του όζοντος βλέπουμε τα πράγματα να βελτιώνονται», δήλωσε ο Paul Newman, συμπρόεδρος της επιστημονικής αξιολόγησης. Η πρόοδος είναι αργή, σύμφωνα με την έκθεση που παρουσιάστηκε τη Δευτέρα 9/1/2023 στο συνέδριο της Αμερικανικής Μετεωρολογικής Εταιρείας στο Ντένβερ. Η παγκόσμια μέση ποσότητα όζοντος σε ύψος 30 χιλιομέτρων στην ατμόσφαιρα δεν θα είναι πίσω στα επίπεδα του 1980 μέχρι περίπου το 2040, αναφέρει η έκθεση και δεν θα επανέλθει στο κανονικό στην Αρκτική μέχρι το 2045. Στην Ανταρκτική, όπου το στρώμα είναι τόσο λεπτό που υπάρχει μόνιμα μια γιγάντια «τρύπα», δεν θα διορθωθεί πλήρως μέχρι το 2066.
Οι επιστήμονες και οι υποστηρικτές του περιβάλλοντος σε όλο τον κόσμο χαιρέτησαν εδώ και καιρό τις προσπάθειες για την επούλωση της τρύπας του όζοντος - που προήλθε από μια συμφωνία του 1987 που ονομάζεται Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ που απαγόρευε μια κατηγορία χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται συχνά σε ψυκτικά και αερολύματα - ως μια από τις μεγαλύτερες οικολογικές νίκες για την ανθρωπότητα. Σημάδια επούλωσης αναφέρθηκαν και πριν από τέσσερα χρόνια, αλλά ήταν μικρά και λιγότερο ελπιδοφόρα. Αυτοί οι ρυθμοί ανάκαμψης όμως έχουν σταθεροποιηθεί πλέον σύμφωνα με την έκθεση.
Οι δύο κύριες χημικές ουσίες που βλάπτουν το όζον βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα στην ατμόσφαιρα από ότι παλαιότερα. Τα επίπεδα χλωρίου μειώθηκαν κατά 11,5% από τότε που κορυφώθηκαν το 1993 και το βρώμιο, το οποίο είναι πιο βλαβερό για το όζον αλλά βρίσκεται σε μικρότερες ποσότητες στην ατμόσφαιρα, μειώθηκε κατά 14,5% από την κορύφωσή του, το 1999. Το ότι τα επίπεδα βρώμιου και χλωρίου «σταμάτησαν να αυξάνονται και πέφτουν είναι μια πραγματική απόδειξη της αποτελεσματικότητας του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ», είπε ο Newman.
Πριν από δεκαετίες, ο καθένας μπορούσε να αγοράσει μια φιάλη ψυκτικών, που την τρυπούσε και την πετούσε ανεξέλεγκτα. Τώρα, όχι μόνο απαγορεύονται αυτές οι ουσίες, αλλά δεν υπάρχουν πλέον σε μεγάλες ποσότητες στα σπίτια ή τα αυτοκίνητα, αλλά αντικαθίστανται από καθαρότερα χημικά.
Τα φυσικά καιρικά μοτίβα στην Ανταρκτική επηρεάζουν επίσης τα επίπεδα της τρύπας του όζοντος, η οποία κορυφώνεται το φθινόπωρο. Και τα τελευταία δύο χρόνια, η τρύπα ήταν λίγο μεγαλύτερη εξαιτίας αυτού, αλλά η γενική τάση είναι αυτή της επούλωσης, είπε ο Newman. Αυτό σημαίνει ότι σώζονται 2 εκατομμύρια άνθρωποι κάθε χρόνο από καρκίνο του δέρματος.
Η νέα έκθεση λέει ότι η απαγόρευση των βλαβερών αερίων από τα ψυκτικά μέσα, θα αποτρέψει 0,3 έως 0,5 βαθμούς Κελσίου πρόσθετη θέρμανση του πλανήτη. Η έκθεση προειδοποίησε πάντως ότι οι προτάσεις που κατατίθενται κατά καιρούς για τεχνητή ψύξη του πλανήτη με την εκπομπή αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα ώστε να αντανακλούν το ηλιακό φως θα επιφέρει αναστροφή της καλής σημερινής τάσης και ενδεχομένως μειωθεί το στρώμα του όζοντος έως και 20% στην Ανταρκτική.
ΕΙΚΟΝΑ: Ψευδοχρωματική εικόνα της NASA, όπου με μπλε χρώμα φαίνεται η χαμηλή συγκέντρωση όζοντος πάνω από την Ανταρκτική, η περίφημη «τρύπα του όζοντος». Credit: NASA via AP, File.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ο Αρκτικός Ωκεανός άρχισε να θερμαίνεται πολύ νωρίτερα από ότι οι επιστήμονες πίστευαν!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου