Ο Αρκτικός Ωκεανός είχε ήδη γίνει θερμότερος στις αρχές του 20ου αιώνα -δεκαετίες νωρίτερα από ότι πιστευόταν- λόγω του θερμότερου νερού που ρέει στο ευαίσθητο πολικό οικοσύστημα από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Μια διεθνής ομάδα ερευνητών ανακατασκεύασε την πρόσφατη ιστορία της υπερθέρμανσης των ωκεανών μελετώντας το πέρασμα προς τον Αρκτικό Ωκεανό σε μια περιοχή που ονομάζεται Στενό Fram, μεταξύ της Γροιλανδίας και των Νορβηγικών νήσων Svalbard.
Χρησιμοποιώντας τις χημικές υπογραφές που βρέθηκαν σε θαλάσσιους μικροοργανισμούς, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο Αρκτικός Ωκεανός άρχισε να θερμαίνεται γρήγορα στις αρχές του περασμένου αιώνα, καθώς τα θερμότερα και πιο αλμυρά νερά εισέρχονταν από τον Ατλαντικό -ένα φαινόμενο που ονομάζεται Ατλαντικοποίηση- και ότι αυτή η αλλαγή πιθανότατα προηγήθηκε της θέρμανσης που άρχισε να καταγράφεται από σύγχρονες ενόργανες μετρήσεις.
Από το 1900, η θερμοκρασία των ωκεανών έχει αυξηθεί κατά περίπου 2οC, ενώ ο θαλάσσιος πάγος έχει ήδη υποχωρήσει και η αλατότητα του νερού έχει αυξηθεί. Τα αποτελέσματα, που αναφέρονται στο περιοδικό Science Advances, παρέχουν την πρώτη ιστορική αναφορά για την Ατλαντικοποίηση του Αρκτικού Ωκεανού και αποκαλύπτουν μια σύνδεση του τελευταίου με τον Βόρειο Ατλαντικό που είναι πολύ ισχυρότερη από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως. Η σύνδεση αυτή είναι ικανή να διαμορφώσει την κλιματική μεταβλητότητα της Αρκτικής, η οποία θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υποχώρηση του θαλάσσιου πάγου και στην παγκόσμια άνοδο της στάθμης της θάλασσας καθώς τα πολικά στρώματα πάγου συνεχίζουν να λιώνουν.
Όλοι οι ωκεανοί του κόσμου θερμαίνονται λόγω της κλιματικής αλλαγής, αλλά ο Αρκτικός Ωκεανός, ο μικρότερος και πιο ρηχός από τους ωκεανούς του κόσμου, θερμαίνεται πιο γρήγορα από τους υπόλοιπους. «Ο ρυθμός θέρμανσης στην Αρκτική είναι υπερδιπλάσιος από τον παγκόσμιο μέσο όρο», δήλωσε ο συν-επικεφαλής συγγραφέας Δρ Francesco Muschitiello από το Τμήμα Γεωγραφίας του Κέμπριτζ. «Με βάση τις δορυφορικές μετρήσεις, γνωρίζουμε ότι ο Αρκτικός Ωκεανός θερμαίνεται σταθερά, ιδιαίτερα τα τελευταία 20 χρόνια, αλλά θέλαμε να τοποθετήσουμε την πρόσφατη θέρμανση σε ένα μεγαλύτερο χρονικό πλαίσιο». Η Ατλαντικοποίηση είναι μια από τις αιτίες της θέρμανσης στην Αρκτική, ωστόσο τα μέσα που παρακολουθούν αυτή τη διαδικασία, όπως οι δορυφόροι, χρονολογούνται μόλις πριν από περίπου 40 χρόνια. Καθώς ο Αρκτικός Ωκεανός θερμαίνεται, προκαλεί την τήξη των πάγων στην πολική περιοχή, κάτι που με τη σειρά του επηρεάζει τα παγκόσμια επίπεδα της θάλασσας. Καθώς ο πάγος λιώνει, εκθέτει περισσότερο από την επιφάνεια του ωκεανού στον ήλιο, απελευθερώνοντας θερμότητα και αυξάνοντας ακόμα περισσότερο τη θερμοκρασία του αέρα. Καθώς η Αρκτική συνεχίζει να θερμαίνεται, όλο και περισσότερος πάγος λιώνει, ο οποίος αποθηκεύει τεράστιες ποσότητες μεθανίου, ένα πολύ πιο επιβλαβές αέριο του θερμοκηπίου από ότι το διοξείδιο του άνθρακα.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν γεωχημικά και οικολογικά δεδομένα από ιζήματα των ωκεανών για να ανασυνθέσουν την αλλαγή στις ιδιότητες της στήλης του νερού τα τελευταία 800 χρόνια. Χρονολόγησαν επακριβώς τα ιζήματα χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό μεθόδων και αναζήτησαν διαγνωστικά σημάδια Ατλαντικοποίησης, όπως η αλλαγή στη θερμοκρασία και στην αλατότητα. «Όταν κοιτάξαμε ολόκληρο το χρονοδιάγραμμα των 800 ετών, τα αρχεία θερμοκρασίας και αλατότητας φαίνονταν αρκετά σταθερά», δήλωσε ο συν-επικεφαλής συγγραφέας Δρ. Tesi Tommaso από το Ινστιτούτο Πολικών Επιστημών στη Μπολόνια. «Αλλά ξαφνικά στις αρχές του 20ου αιώνα, παρατηρείται αυτή η αξιοσημείωτη αλλαγή στη θερμοκρασία και στην αλατότητα».
«Ο λόγος για αυτήν την ταχεία Ατλαντικοποίηση του Αρκτικού Ωκεανού έχει ενδιαφέρον», είπε ο Muschitiello. «Συγκρίναμε τα αποτελέσματά μας με την κυκλοφορία των ωκεανών σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη και διαπιστώσαμε ότι υπάρχει ισχυρή συσχέτιση με την επιβράδυνση του σχηματισμού πυκνού νερού στη Θάλασσα του Λαμπραντόρ. Σε ένα μελλοντικό σενάριο θέρμανσης, η βαθιά κυκλοφορία σε αυτή την υποπολική περιοχή αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω από την απόψυξη του στρώματος πάγου της Γροιλανδίας. Τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι μπορεί να περιμένουμε περαιτέρω Ατλαντικοποίηση της Αρκτικής στο μέλλον λόγω της κλιματικής αλλαγής».
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα αποτελέσματά τους αποκαλύπτουν ένα πιθανό ελάττωμα στα κλιματικά μοντέλα, επειδή δεν αναπαράγουν αυτή την πρώιμη θέρμανση στις αρχές του περασμένου αιώνα. «Οι προσομοιώσεις του κλίματος γενικά δεν αναπαράγουν αυτό το είδος θέρμανσης στον Αρκτικό Ωκεανό, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει ελλιπής κατανόηση των μηχανισμών που οδηγούν σε αυτήν», δήλωσε ο Tommaso. «Βασιζόμαστε σε αυτές τις προσομοιώσεις για να προβάλουμε τη μελλοντική αλλαγή του κλίματος, αλλά η άγνοια της αιτίας αυτής της πρόωρης θέρμανσης στον Αρκτικό Ωκεανό είναι ένα κομμάτι του παζλ που λείπει».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Credit: Przemek Pietrak. (CC BY 2.0).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Γιατί αυξήθηκε η διάρκεια των παγετώδων περιόδων πριν από ένα εκατομμύριο χρόνια;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου