TOI-5344 b: το TESS ανακάλυψε πλανήτη στο μέγεθος του Κρόνου, σε τροχιά γύρω από ένα αστέρι-νάνο!

Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν έναν νέο γιγάντιο εξωπλανήτη που περιφέρεται γύρω από ένα άστρο-νάνο τύπου Μ χρησιμοποιώντας τον δορυφόρο της NASA Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS).

Ο πρόσφατα εντοπισμένος εξωγήινος κόσμος, που ονομάζεται TOI-5344 b, είναι παρόμοιος σε μέγεθος και μάζα με τον Κρόνο. Η ανακάλυψη αναφέρεται σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 31 Οκτωβρίου 2023 στον διακομιστή προδημοσιεύσεων arXiv.

Μέχρι σήμερα, το TESS έχει εντοπίσει σχεδόν 6.900 υποψήφιους εξωπλανήτες (TESS Objects of Interest, ή TOI), εκ των οποίων οι 398 έχουν επιβεβαιωθεί μέχρι στιγμής. Από την εκτόξευσή του τον Απρίλιο του 2018, το TESS, με συστοιχία καμερών ευρέως πεδίου, διεξάγει έρευνα σε περίπου 200.000 από τα φωτεινότερα αστέρια κοντά στον ήλιο με στόχο την αναζήτηση διερχόμενων εξωπλανητών — από μικρούς και βραχώδεις έως γιγάντιους εξωγήινους κόσμους.

Μια ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής τον Te Han του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, στο Ίρβιν, επιβεβαίωσε ακόμα ένα TOI που παρακολουθείται από το TESS. Εντόπισαν ένα σήμα διέλευσης στην καμπύλη φωτός του TOI-5344—ένας αστέρας νάνος τύπου Μ που βρίσκεται περίπου 444 έτη φωτός μακριά από τη Γη. Η πλανητική φύση αυτού του σήματος επιβεβαιώθηκε από επακόλουθες επίγειες παρατηρήσεις. «Το TOI-5344 b ανακαλύφθηκε χρησιμοποιώντας το TESS και επιβεβαιώθηκε με επίγεια φωτομετρία, απεικόνιση κηλίδων υψηλής αντίθεσης και ακριβείς RV [ακτινικές ταχύτητες]», έγραψαν οι ερευνητές στην μελέτη.

Το TOI-5344 b είναι σχεδόν 10 φορές μεγαλύτερης διαμέτρου και έχει 135 φορές μεγαλύτερη μάζα από τη Γη, μετρήσεις που αποδίδουν μία πυκνότητα της τάξης των 0,8 g/cm3 (δηλαδή κατά μέσο όρο ο πλανήτης είναι ελαφρύτερος από το νερό). Ο πλανήτης περιφέρεται γύρω από τον οικοδεσπότη του κάθε 3,8 ημέρες, σε απόσταση περίπου 6.000.000 χιλιομέτρων (έναντι 150.000.000 χιλιομέτρων που είναι η απόσταση της Γης από τον Ήλιο). Η θερμοκρασία ισορροπίας του TOI-5344 b εκτιμάται ότι είναι περίπου 679^οΚ.

Με βάση τις παραμέτρους που προέκυψαν, οι συγγραφείς της εργασίας ταξινόμησαν τον TOI-5344 b ως πλανήτη που μοιάζει με τον Κρόνο. Παρατήρησαν ότι έχει επίσης ένα κλάσμα μάζας μετάλλου συγκρίσιμου με αυτό του Κρόνου και ότι ανήκει σε μια μικρή αλλά αυξανόμενη ομάδα περίπου 20 πλανητών που ονομάζονται GEMS (γίγαντες εξωπλανήτες γύρω από αστέρια-νάνους, με ακτίνες μεταξύ 8 και 15 ακτινών της Γης και μάζας τουλάχιστον 80 φορές μεγαλύτερης από τον πλανήτη μας).

Οσο αφορά το μητρικό αστέρι TOI-5344, η μελέτη διαπίστωσε ότι έχει ακτίνα περίπου 0,56 ηλιακές ακτίνες και μάζα περίπου 0,59 ηλιακές μάζες. Το αστέρι υπολογίζεται ότι είναι ηλικίας 7,1 δισεκατομμυρίων ετών, έχει επιφανειακή θερμοκρασία 3.770^οΚ και η μεταλλικότητά του εκτιμάται ότι είναι σε επίπεδο τέτοιο που το καθιστά έναν από τα πιο πλούσια σε μέταλλα άστρα που φιλοξενούν GEMS.

Αναλογικά λοιπόν ο πλανήτης είναι εξαιρετικά μεγάλος, με διάμετρο σχεδόν το 1/6 αυτής του άστρου του, αν αναλογισθούμε ότι ο γιγαντιαίος Δίας έχει διάμετρο μόλις το 1/10 αυτής του Ηλίου.

Συνοψίζοντας τα αποτελέσματα, οι ερευνητές ελπίζουν σε περαιτέρω ανακαλύψεις εξωπλανητών παρόμοιων με τον TOI-5344b, που θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τον σχηματισμό και την εξέλιξη τους. «Ενώ οι πλανήτες GEMS είναι σπάνιοι, η εκτεταμένη σάρωση του TESS έχει αποφέρει αρκετές νέες ανακαλύψεις. Με ένα σταδιακά διευρυνόμενο μέγεθος δείγματος, η φύση του σχηματισμού των GEMS ελπίζουμε ότι θα αποκαλυφθεί», κατέληξαν οι επιστήμονες.

ΠΗΓΗ: https://phys.org/news/2023-11-tess-saturn-like-planet-orbiting-m-dwarf.html?utm_source=nwletter&utm_medium=email&utm_campaign=daily-nwletter

ΕΙΚΟΝΑ: Καλλιτεχνική απόδοση ενός γίγαντα αερίου. Credit: Kevin Gill. (CC BY 2.0).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κ2-18b: πιθανές ενδείξεις ζωής σε μακρινό πλανήτη! Πόσο ενθουσιασμένοι πρέπει να είμαστε;