Οι ελεύθεροι πλανήτες είναι κοσμικά αντικείμενα που έχουν μάζες συγκρίσιμες με αυτές των πλανητών του Ηλιακού μας Συστήματος, αλλά δεν περιφέρονται γύρω από κανένα αστέρι, αντίθετα περιπλανούνται μόνοι τους στο διάστημα. Δεν ήταν πολλοί γνωστοί μέχρι τώρα, αλλά μια ομάδα αστρονόμων, χρησιμοποιώντας δεδομένα από τα τηλεσκόπια του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου (ESO), μόλις ανακάλυψε τουλάχιστον 70 νέους ελεύθερους πλανήτες στον γαλαξία μας.
Αυτή είναι η μεγαλύτερη ομάδα ελεύθερων πλανητών που έχει ανακαλυφθεί ποτέ, ένα σημαντικό βήμα προς την κατανόηση της προέλευσης και των χαρακτηριστικών αυτών των μυστηριωδών γαλαξιακών νομάδων. «Δεν ξέραμε πόσους να περιμένουμε και είμαστε ενθουσιασμένοι που βρήκαμε τόσους πολλούς», δήλωσε η Núria Miret-Roig, αστρονόμος στο Laboratoire d'Astrophysique de Bordeaux της Γαλλία και στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και η κύρια συγγραφέας της νέας μελέτης που δημοσιεύτηκε στις 22/12/2021 στο Nature Astronomy.
Οι ελεύθεροι πλανήτες, καθώς είναι πολύ μακριά από οποιοδήποτε αστέρι που θα μπορούσε να τους φωτίζει, θα ήταν κανονικά αδύνατο να ανακαλυφθούν. Ωστόσο, η Miret-Roig και η ομάδα της εκμεταλλεύτηκαν το γεγονός ότι, στα λίγα εκατομμύρια χρόνια μετά τον σχηματισμό τους, αυτοί οι πλανήτες εξακολουθούν να είναι αρκετά ζεστοί ώστε να εκπέμπουν κάποια αμυδρή ακτινοβολία, καθιστώντας τους ανιχνεύσιμους από ευαίσθητες κάμερες προσαρμοσμένες σε μεγάλα τηλεσκόπια. Η ανακάλυψη αφορά τουλάχιστον 70 νέους ελεύθερους πλανήτες με μάζες συγκρίσιμες με αυτή του Δία σε μια περιοχή σχηματισμού άστρων κοντά στον Ήλιο μας, ανάμεσα στους αστερισμούς του Σκορπιού και του Οφιούχου. Για να εντοπίσει τόσους πολλούς ελεύθερους πλανήτες, η ομάδα χρησιμοποίησε δεδομένα περίπου 20 ετών από μια σειρά τηλεσκοπίων στο έδαφος και στο διάστημα. Χρειάσθηκαν δεκάδες χιλιάδες εικόνες από εγκαταστάσεις της ESO, που αντιστοιχούν σε εκατοντάδες ώρες παρατηρήσεων και δεκάδες terabyte δεδομένων. Η ομάδα χρησιμοποίησε επίσης δεδομένα από τον δορυφόρο Gaia της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, σημειώνοντας μια τεράστια επιτυχία στη συνεργασία τηλεσκοπίων εδάφους και διαστημικών τηλεσκοπίων για την εξερεύνηση και την κατανόηση του Σύμπαντος. «Μετρήσαμε τις μικροσκοπικές κινήσεις, τα χρώματα και τη φωτεινότητα δεκάδων εκατομμυρίων πηγών σε μια μεγάλη περιοχή του ουρανού», εξηγεί η Miret-Roig. «Αυτές οι μετρήσεις, μας επέτρεψαν να αναγνωρίσουμε με ασφάλεια τα πιο αμυδρά αντικείμενα σε αυτήν την περιοχή, τους ελεύθερους πλανήτες».
Οι επιστήμονες εκτιμούν με βάση την ανακάλυψη αυτή ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν πολλά δισεκατομμύρια από αυτούς τους πλανήτες που τριγυρνούν ελεύθερα στον Γαλαξία μας χωρίς να βρίσκονται σε τροχιά γύρω από κάποιο άστρο.
Μελετώντας τους νεοανακαλυφθέντες ελεύθερους πλανήτες, οι αστρονόμοι ελπίζουν να βρουν ενδείξεις για το πώς σχηματίζονται αυτά τα μυστηριώδη αντικείμενα. Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι οι πλανήτες αυτοί μπορούν να σχηματιστούν από την κατάρρευση ενός νέφους αερίου που είναι πολύ μικρό για να οδηγήσει στο σχηματισμό ενός άστρου ή ότι θα μπορούσαν να έχουν «εκδιωχθεί» από το αστρικό τους σύστημα λόγω πολύπλοκων βαρυτικών επιδράσεων. Αλλά ποιος μηχανισμός είναι πιο πιθανός παραμένει άγνωστος. Περαιτέρω πρόοδος στην τεχνολογία θα είναι το κλειδί για το ξεκλείδωμα του μυστηρίου αυτών των νομαδικών πλανητών.
Η ομάδα ελπίζει να συνεχίσει να τους μελετά με μεγαλύτερη λεπτομέρεια με το επερχόμενο εξαιρετικά μεγάλο τηλεσκόπιο (ELT) της ESO, το οποίο βρίσκεται υπό κατασκευή στην έρημο Ατακάμα της Χιλής και πρόκειται να ξεκινήσει παρατηρήσεις αργότερα μέσα σε αυτή τη δεκαετία. Αυτά τα αντικείμενα είναι εξαιρετικά αμυδρά και λίγα μπορούν να γίνουν για να μελετηθούν με την τρέχουσα τεχνολογία. Η ομάδα πιστεύει ότι το ELT θα είναι αποτελεσματικότερο για τη συλλογή περισσότερων πληροφοριών για τους περισσότερους ελεύθερους πλανήτες που έχει ήδη βρει.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Credit: fotomanu_93. (CC BY 2.0).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πλανήτης 10 φορές ογκωδέστερος του Δία, περιφέρεται γύρω από ζευγάρι καυτών άστρων!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου