Η εμφάνιση μιας περιοχής στον Νότιο Ατλαντικό ωκεανό όπου η ισχύς του γεωμαγνητικού πεδίου μειώνεται ραγδαία, οδήγησε σε εικασίες ότι η Γη ενδεχομένως οδεύει προς μια αντιστροφή της μαγνητικής πολικότητας. Ωστόσο, μια νέα μελέτη που συγκεντρώνει στοιχεία που εκτείνονται 9.000 χρόνια στο παρελθόν, υποδηλώνει ότι οι αλλαγές που παρατηρήθηκαν δεν είναι μοναδικές και ότι η αναστροφή μπορεί τελικά να μην είναι πιθανή.
Το μαγνητικό πεδίο της Γης λειτουργεί ως μία αόρατη ασπίδα ενάντια στο απειλητικό για τη ζωή περιβάλλον του διαστήματος και τους ηλιακούς ανέμους που διαφορετικά θα κατέστρεφαν την ατμόσφαιρα. Ωστόσο, το μαγνητικό πεδίο δεν είναι σταθερό και σε ακανόνιστα διαστήματα, κατά μέσο όρο κάθε 200.000 χρόνια, συμβαίνουν αντιστροφές πολικότητας. Αυτό σημαίνει ότι ο μαγνητικός βόρειος και νότιος πόλος ανταλλάσσουν θέσεις.
Τα τελευταία 180 χρόνια, η ισχύς του μαγνητικού πεδίου της Γης έχει μειωθεί κατά περίπου 10%. Ταυτόχρονα, μια περιοχή με ασυνήθιστα αδύναμο μαγνητικό πεδίο έχει αναπτυχθεί στον Νότιο Ατλαντικό στα ανοικτά των ακτών της Νότιας Αμερικής. Αυτή η περιοχή, όπου οι δορυφόροι δυσλειτουργούν πολλές φορές λόγω της έκθεσης σε πολύ φορτισμένα σωματίδια από τον ήλιο, ονομάζεται ανωμαλία του Νοτίου Ατλαντικού. Αυτές οι παρατηρήσεις έχουν οδηγήσει σε εικασίες ότι μπορεί να οδεύουμε και πάλι προς αντιστροφή της πολικότητας. Ωστόσο, η νέα μελέτη δείχνει ότι αυτό μπορεί να μην ισχύει. «Έχουμε χαρτογραφήσει αλλαγές στο μαγνητικό πεδίο της Γης τα τελευταία 9.000 χρόνια και ανωμαλίες όπως αυτή στον Νότιο Ατλαντικό είναι πιθανώς επαναλαμβανόμενα φαινόμενα που συνδέονται με αντίστοιχες διακυμάνσεις στην ισχύ του μαγνητικού πεδίου της Γης», λέει ο Andreas Nilsson, γεωλόγος στο Πανεπιστήμιο Lund.
Τα αποτελέσματα βασίζονται σε αναλύσεις καμένων αρχαιολογικών αντικειμένων, ηφαιστειακών δειγμάτων και πυρήνων γεωτρήσεων ιζημάτων, τα οποία μεταφέρουν πληροφορίες για το μαγνητικό πεδίο της Γης από το παρελθόν. Αυτά περιλαμβάνουν πήλινα αντικείμενα που έχουν θερμανθεί έως και πάνω από 580οC, ηφαιστειακή λάβα που έχει στερεοποιηθεί και ιζήματα που έχουν αποτεθεί σε λίμνες ή στη θάλασσα. Τα αντικείμενα λειτουργούν ως χρονοκάψουλες και μεταφέρουν πληροφορίες για το μαγνητικό πεδίο στο παρελθόν. Χρησιμοποιώντας ευαίσθητα όργανα, οι ερευνητές κατάφεραν να μετρήσουν αυτές τις πληροφορίες και να αναδημιουργήσουν την κατεύθυνση και την ισχύ του μαγνητικού πεδίου σε συγκεκριμένους τόπους και χρονικές στιγμές. «Έχουμε αναπτύξει μια νέα τεχνική μοντελοποίησης που συνδέει αυτές τις έμμεσες παρατηρήσεις από διαφορετικές χρονικές περιόδους και τοποθεσίες σε μια παγκόσμια ανακατασκευή του μαγνητικού πεδίου τα τελευταία 9.000 χρόνια», λέει ο Andreas Nilsson.
Μελετώντας πώς έχει αλλάξει το μαγνητικό πεδίο, οι ερευνητές μπορούν να μάθουν περισσότερα για τις υποκείμενες διεργασίες στον πυρήνα της Γης που δημιουργούν το πεδίο αυτό. Το νέο μοντέλο μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη χρονολόγηση τόσο των αρχαιολογικών όσο και των γεωλογικών αρχείων, συγκρίνοντας μετρούμενες και μοντελοποιημένες παραλλαγές στο μαγνητικό πεδίο. Η έρευνα οδήγησε τους επιστήμονες σε ένα καθησυχαστικό συμπέρασμα σχετικά με τις εικασίες για μια επικείμενη αντιστροφή της πολικότητας: «Με βάση τις ομοιότητες παλαιότερων με τις σύγχρονες ανωμαλίες, προβλέπουμε ότι η ανωμαλία του Νοτίου Ατλαντικού πιθανότατα θα εξαφανιστεί μέσα στα επόμενα 300 χρόνια και ότι η Γη δεν οδεύει προς μια αντιστροφή πολικότητας επί του παρόντος», καταλήγει ο Andreas Nilsson. Η σχετική μελέτη δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).
ΕΙΚΟΝΑ: Το βόρειο σέλας πάνω από την Ιρλανδία, κατά
την διάρκεια γεωμαγνητικής καταιγίδας, όπου ισχυρός ηλιακός άνεμος έρχεται σε
επαφή με το μαγνητικό πεδίο της Γης. Photo credit: NASA/GSFC/James Spann. (CC BY 2.0).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Αναστροφή του μαγνητικού πεδίου της Γης πριν από 42.000 χρόνια, ίσως οδήγησε στην εξαφάνιση των Νεάντερταλ!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου