Ένα γιγαντιαίο κύμα καύσωνα, έπληξε τελευταία τον Δία! Το κύμα έφτασε να αποκτήσει τελικά μια διάμετρο 130.000 χιλιομέτρων, έφθασε σε θερμοκρασίες 700οC και ταξίδεψε με ταχύτητες έως και 2.400 μέτρα το δευτερόλεπτο όταν ξεκίνησε από τον βόρειο πόλο του πλανήτη. Αυτό το φαινόμενο, υποστηρίζουν οι επιστήμονες, μπορεί να εξηγήσει γιατί ο μεγαλύτερος πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα είναι πολύ θερμότερος από το αναμενόμενο.
Οι πολικές περιοχές του Δία, οι οποίες φωτίζονται από σταθερό σέλας, μπορεί να είναι η πηγή της επιπλέον ενέργειας που οδήγησε τον γίγαντα αερίων να φτάσει σε θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες από αυτές που προβλέπει η επιστήμη. Αυτή η ακραία θερμότητα είναι πιθανότατα το αποτέλεσμα ενός συνδυασμού ισχυρού ηλιακού ανέμου και του μαγνητικού πεδίου του Δία.
Πριν από περίπου 50 χρόνια, στη δεκαετία του 1970, οι επιστήμονες παρατήρησαν για πρώτη φορά ότι η ατμόσφαιρα του Δία έμοιαζε θερμότερη από όσο έπρεπε. Σε σύγκριση με την απόσταση της Γης από τον Ήλιο, ο Δίας είναι περίπου πέντε φορές πιο μακριά. Λόγω της μεγάλης του απόστασης από τον ήλιο, λαμβάνει μόνο το 4% του ηλιακού φωτός που φτάνει στη Γη. Η μέση θερμοκρασία της ανώτερης ατμόσφαιράς του θα πρέπει να είναι περίπου -73οC. Αντίθετα, ανέρχεται σε περίπου 420οC βαθμούς Κελσίου, πολύ περισσότερο από ό,τι μπορεί να προσφέρει μόνο ο ήλιος, κάτι παρόμοιο με αυτό που συμβαίνει, αν και σε μικρότερο βαθμό με την ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης.
Αυτό απαιτεί την ύπαρξη περαιτέρω δραστηριότητας στον Δία και η δημοσίευση το προηγούμενο έτος των πρώτων χαρτών θερμότητας, παρείχε μια πιθανή εξήγηση. O Δίας φιλοξενεί τα φωτεινότερα σέλας του Ηλιακού Συστήματος. Επιπλέον, γνωρίζουμε ότι τα σέλας στη Γη συμβάλλουν σημαντικά στη θέρμανση της δικής μας ατμόσφαιρας. Με τον ίδιο τρόπο που τα φορτισμένα σωματίδια, τo μαγνητικό πεδίο και τα μόρια στην ατμόσφαιρα της Γης συνδυάζονται για να δημιουργήσουν σέλας, το ίδιο συμβαίνει και στον Δία.
Τα σέλας που βλέπουμε στη Γη προκαλείται από σωματίδια που μεταφέρονται εδώ από τον ηλιακό άνεμο και συνήθως είναι απρόβλεπτα και ασταθή. Όμως η Ιώ, το φεγγάρι του Δία, είναι το πιο ηφαιστειογενές αντικείμενο στο Ηλιακό Σύστημα και εκτοξεύει συνεχώς διοξείδιο του θείου στο διάστημα. Το αέριο αυτό, συλλαμβάνεται από την κολοσσιαία βαρύτητα του πλανήτη, εισέρχεται στην ατμόσφαιρά του και αφού σχηματίσει έναν τόρο πλάσματος γύρω του, οδηγείται στους πόλους από το ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Προηγούμενοι χάρτες θερμότητας του Δία έδειχναν θερμά σημεία ακριβώς κάτω από το οβάλ σέλας, υπονοώντας ότι υπήρχε κάποιο είδος σχέσης μεταξύ των δύο.
Στη συνέχεια όμως τα πράγματα πήραν μια ενδιαφέρουσα τροπή. Διαπιστώθηκε ότι επειδή η Iώ παίζει ρόλο στο σέλας, δεν αποκλείεται και ο ρόλος του Ήλιου στο φαινόμενο. Ένας πυκνός ηλιακός άνεμος χτύπησε τον αέριο γίγαντα ακριβώς τη στιγμή που οι επιστήμονες έκαναν μελέτες για τον Δία και τις περίεργες θερμοκρασίες του. Η συνέπεια ήταν η αύξηση της θερμότητας του σέλας, όπως μετρήθηκε από τους επιστήμονες. Η διαστολή του θερμού αερίου προκάλεσε το κύμα καύσωνα να ξεσπάσει από το οβάλ σέλας και να ταξιδέψει με υψηλές ταχύτητες (χιλιάδες χιλιόμετρα την ώρα) προς τον ισημερινό. Αυτό σημαίνει ότι καθώς εξαπλώθηκε, πρόσθεσε μεγάλη θερμότητα στην ατμόσφαιρα του Δία.
Αρκετοί πλανήτες στο Ηλιακό Σύστημα, όχι μόνο ο Δίας, είναι θερμότεροι από όσο θα έπρεπε. Οι επιφανειακές θερμοκρασίες του Κρόνου, του Ποσειδώνα και του Ουρανού είναι εκατοντάδες βαθμούς υψηλότερες από ό,τι μπορεί να εξηγηθεί μόνο από την ακτινοβολία του ήλιου. Κανένα από τα άλλα δεν έχει σέλας τόσο μεγάλο όσο του Δία, αλλά αυτή η ανακάλυψη ανοίγει μια νέα γραμμή έρευνας που μπορεί να βοηθήσει να ρίξει φως στο μυστήριο.
ΕΙΚΟΝΑ: Ο Δίας και το εντυπωσιακό βόρειο σέλας σου, όπως φωτογραφήθηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Credits: NASA, ESA, and J. Nichols (University of Leicester). (CC BY 2.0).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ο Δίας, είναι ο μόνος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος,που ουσιαστικά δεν περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου