Το πλανητικό σύστημα
TRAPPIST-1 θα μπορούσε να είναι το όνειρο ενός συγγραφέα επιστημονικής
φαντασίας. Επτά
κόσμοι στο μέγεθος της Γης περιφέρονται γύρω από ένα κόκκινο αστέρι νάνο που
απέχει μόλις 40 έτη φωτός από την Γη. Τρεις
από αυτούς τους κόσμους βρίσκονται μέσα στην κατοικήσιμη ζώνη του άστρου.
Ολόκληρο το σύστημα εκτείνεται σε μια
ζώνη μικρότερη από 10.000.000 χιλιόμετρα. Επτά πλανήτες σε μια απόσταση
μικρότερη από το ένα τέταρτο της απόστασης Γης – Αφροδίτης στην πλησιέστερη
προσέγγισή τους!. Τι
επικές διαπλανητικές ιστορίες θα είχε ένας πολιτισμός σε αυτό το σύστημα!
Αυτή η εικόνα του
διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble της NASA/ESA παρουσιάζει τον εντυπωσιακό
σπειροειδή γαλαξία Messier 90 (M90, επίσης NGC 4569), που βρίσκεται στον
αστερισμό της Παρθένου.
Νέα έρευνα που έγινε στο
Εργαστήριο Jet Propulsion της NASA αποκαλύπτει πιθανά σημάδια ενός βραχώδους,
ηφαιστειακού φεγγαριού που περιστρέφεται γύρω από έναν εξωπλανήτη 635 έτη φωτός
μακριά από τη Γη. Εάν
οι ενδείξεις αποδειχθούν, θα πρόκειται για την πρώτη βεβαιωμένη ανακάλυψη δορυφόρου
ενός πλανήτη, έξω από το ηλιακό μας σύστημα! Η
μεγαλύτερη ένδειξη είναι ένα νέφος αερίων νατρίου που τα ευρήματα υποδηλώνουν
ότι είναι κοντά αλλά ελαφρώς μη συγχρονισμένα με τον εξωπλανήτη, έναν γίγαντα
αερίου του μεγέθους του Κρόνου που ονομάζεται WASP-49 b.
Χρησιμοποιώντας το European
Southern Observatory's Very Large Telescope (ESO's VLT), οι αστρονόμοι
ανακάλυψαν έναν εξωπλανήτη σε τροχιά γύρω από το αστέρι του Barnard, το
πλησιέστερο μεμονωμένο άστρο στον ήλιο μας. Σε
αυτόν τον εξωπλανήτη, ο οποίος έχει τουλάχιστον τη μισή μάζα της Αφροδίτης, ο
χρόνος διαρκεί λίγο περισσότερο από τρεις γήινες ημέρες.
Οι παρατηρήσεις της ομάδας υπαινίσσονται επίσης
την ύπαρξη τριών ακόμη υποψηφίων εξωπλανητών, σε διάφορες τροχιές γύρω από το
ίδιο αστέρι.
Ένα μαγευτικό κοσμικό
αίνιγμα, ο πλανήτης K2-18b, περιφέρεται γύρω από ένα αστέρι κόκκινο νάνο σε
απόσταση 124 ετών φωτός μακριά. Αυτός
ο αινιγματικός εξωπλανήτης, που εντοπίστηκε αρχικά από το διαστημικό τηλεσκόπιο
Κέπλερ, αψηφά την κατηγοριοποίηση των πλανητών, βρισκόμενος στο όριο μεταξύ
ενός αέριου κόσμου που μοιάζει με τον Ποσειδώνα και ενός δυνητικά βραχώδους
πλανήτη παρόμοιο με την Γη.
Με μια συναρπαστική
ανακάλυψη για την αστρονομία και την αναζήτηση εξωγήινης ζωής, μια ομάδα
διεθνών επιστημόνων ανακοίνωσε την ανακάλυψη του Gliese 12b, ενός εύκρατου
εξωπλανήτη στο μέγεθος της Γης, μόλις 40 έτη φωτός μακριά, ουσιαστικά στην
γειτονιά μας!
Οι αστρονόμοι αναζητούν και
πάλι έναν νέο ορισμό για το τι είναι πλανήτης ώστε να αντικαταστήσει αυτόν που
πολλοί ερευνητές θεωρούν ως ηλιοκεντρικό και ξεπερασμένο.
Ο τρέχων ορισμός - που καθιερώθηκε το 2006 από
τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση (IAU), τον οργανισμό που ονομάζει επίσημα τα
αντικείμενα στο διάστημα – μεταξύ άλλων διευκρινίζει ότι για να χαρακτηριστεί
ένα ουράνιο σώμα πλανήτης, πρέπει να περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο.
Για να φτάσει ένα
διαστημικό όχημα στον Proxima Centauri b (δηλαδή στον πρώτο πλανήτη του Εγγύτατου,
του πλησιέστερου σε εμάς άστρου) θα χρειαστούν πολλές νέες τεχνολογίες, αλλά
υπάρχουν όλο και πιο συναρπαστικοί λόγοι για να αξίζει το κόπο ένα τέτοιο εγχείρημα.
Τόσο δημόσιες όσο και ιδιωτικές προσπάθειες
έχουν αρχίσει να εξετάζουν σοβαρά τρόπους για να πραγματοποιήσουν ένα τέτοιο
ταξίδι, αλλά μέχρι στιγμής, υπάρχει ένα σημαντικό εμπόδιο - η πρόωση.
Για πρώτη φορά εντοπίστηκε
νερό με την μορφή πάγου στα κολοσσιαία ηφαίστεια του Άρη, που είναι και τα
μεγαλύτερα βουνά του ηλιακού συστήματος. Μια
διεθνής ομάδα με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο της Βέρνης χρησιμοποίησε 5.000 έγχρωμες
εικόνες υψηλής ανάλυσης από την κάμερα CaSSIS, που βρίσκεται στο διαστημόπλοιο
ExoMars Trace Gas Orbiter της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας.
Η κατανόηση του πού μπορεί να βρεθεί το νερό και
πώς μεταφέρεται, είναι σημαντική για μελλοντικές αποστολές στον Άρη και πιθανή
ανθρώπινη εξερεύνηση.
Το πλανητικό σύστημα
TRAPPIST-1 προκάλεσε ένα κύμα ενδιαφέροντος όταν παρατηρήθηκε πριν από αρκετά
χρόνια. Το
2016, αστρονόμοι που χρησιμοποιούσαν το Transiting Planets and Planetesimals
Small Telescope (TRAPPIST) στο Παρατηρητήριο La Silla στη Χιλή εντόπισαν δύο
βραχώδεις πλανήτες σε τροχιά γύρω από ένα αστέρι κόκκινο νάνο, το οποίο πήρε το
όνομα TRAPPIST-1. Στη
συνέχεια, το 2017, μια λεπτομερέστερη ανάλυση αποκάλυψε άλλους πέντε βραχώδεις
πλανήτες. Ήταν μια αξιοσημείωτη ανακάλυψη, ειδικά επειδή έως και τέσσερις από
αυτούς βρίσκονται στη σωστή απόσταση από το άστρο για να υπάρχει υγρό νερό στην
επιφάνειά τους.
Μια μικρή ομάδα επιστημόνων
από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech), το Πανεπιστήμιο Κυανής
Ακτής και το Νοτιοδυτικό Ερευνητικό Ινστιτούτο αναφέρει νέα στοιχεία για την
ύπαρξη του περιβόητου Πλανήτη 9 (ή και Πλανήτη Χ). Ενός μακρινού μεγάλου
πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος που κρύβεται στο σκοτάδι των ορίων του και
του οποίου η αναζήτηση αποτελεί πάθος πολλών αστρονόμων. Η ομάδα Δημοσίευσε την
εργασία της στον διακομιστή προδημοσιεύσεων arXiv και έγινε αποδεκτή για
δημοσίευση στο The Astrophysical
Journal Letters.
Μια διεθνής ομάδα
αστρονόμων δημοσίευσε στις 3 Απριλίου 2024 στον διακομιστή προδημοσιεύσεων
arXiv την ανίχνευση ενός νεαρού και θερμού εξωπλανήτη που περιστρέφεται γύρω
από ένα μακρινό αστέρι. Ο
νέος εξωγήινος κόσμος, που ονομάζεται TOI-4862 b (ή NGTS-30 b), είναι παρόμοιος
σε μέγεθος και μάζα με τον Δία.
Οι επιστήμονες πιστεύουν
ότι υπήρχε υγρό νερό στην επιφάνεια του Άρη για τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο
χρόνια, κατά την πρώιμη φάση της ζωής του. Όμως η περίοδος αυτή μπορεί να ήταν
μικρότερη. Οι
οριζόντιες μορφές των καναλιών που ονομάζονταν ρέματα, που προηγουμένως
θεωρούνταν ότι σχηματίζονταν αποκλειστικά από υγρό νερό, μπορούν επίσης να
σχηματιστούν από τη δράση της εξάτμισης του παγωμένου διοξειδίου του άνθρακα.