Αναπάντεχο εύρημα σε ατμόσφαιρα εξωπλανήτη!

Οι αστρονόμοι της SRON (Ολλανδικό Ινστιτούτο Διαστημικών Ερευνών) βρήκαν την υπογραφή του οξειδίου του αργιλίου (κοινώς αλουμίνα) στο φάσμα του εξωπλανήτη WASP-43b. Αυτό προκάλεσε έκπληξη επειδή το οξείδιο του αργιλίου αναμένεται να παραμένει κρυμμένο στα χαμηλότερα ατμοσφαιρικά στρώματα. Είναι η δεύτερη φορά που οι αστρονόμοι έχουν παρατηρήσει αυτό το μόριο στην ατμόσφαιρα ενός εξωπλανήτη. Το εύρημα δημοσιεύθηκε στο Astronomy & Astrophysics την 1η Ιουλίου 2020.

Εάν πιστεύουμε ότι πλανήτες όπως ο Άρης ή ο Δίας είναι μακρινοί και παράξενοι, τότε πρέπει να μελετήσουμε λίγο τους εξωπλανήτες. Όταν κοιτάζουμε τον νυχτερινό ουρανό και αναζητούμε τον πλησιέστερο εξωπλανήτη - έναν πλανήτη μεγέθους Γης που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το Proxima Centauri (Εγγύτατος) είναι σαν να προσπαθούμε να δούμε τις πατημασιές των αστροναυτών στο φεγγάρι. Και αυτό μόνο από άποψη μεγέθους. Οι εξωπλανήτες είναι αμυδρότεροι από το αστέρι τους περίπου 1 δισεκατομμύριο φορές. Έτσι, οι αστρονόμοι χρησιμοποιούν ως επί το πλείστον έμμεσες μεθόδους παρατήρησης για τον εντοπισμό πλανητών γύρω από άλλα αστέρια. Αναζητούν μειώσεις στην λαμπρότητα ενός άστρου που προκαλείται από έναν πλανήτη που κινείται μπροστά του ή εξετάζουν αν ένα αστέρι ταλαντεύεται έστω και ελάχιστα λόγω της βαρύτητας ενός πλανήτη. Για να εξετάσουν τη σύνθεση της ατμόσφαιρας ενός εξωπλανήτη, οι αστρονόμοι μετρούν το φάσμα του - ο γραμμικός κώδικας που αποτυπώνεται στο φως του αστεριού καθώς αυτό περνά μέσα από την ατμόσφαιρα του πλανήτη.

Οι αστρονόμοι από το SRON έχουν τώρα συμπεράνει την απροσδόκητη παρουσία οξειδίου του αργιλίου στην ατμόσφαιρα ενός εξωπλανήτη. Εξέτασαν τον εξωπλανήτη WASP-43b, έναν πλανήτη στο μέγεθος του Δία σε κοντινή τροχιά γύρω από το αστέρι του, το WASP-43 σε απόσταση 284 έτη φωτός από τη Γη. Το οξείδιο του αργιλίου συνήθως κρύβεται βαθιά στην ατμόσφαιρα, αόρατο για το υπέρυθρο όργανο του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble που χρησιμοποιείται από τους ερευνητές. Μια λογική εξήγηση είναι ότι ισχυροί άνεμοι συγκλονίζουν τα ατμοσφαιρικά στρώματα του εξωπλανήτη αυτού.

«Η παρουσία του οξειδίου του αργιλίου στην περιοχή της ατμόσφαιρας που μπορούμε να αναλύσουμε είναι πολύ συναρπαστική, καθώς είναι πραγματικά απροσδόκητη», λέει η συγγραφέας του άρρθου Katy Chubb. «Είναι η δεύτερη φορά που κάποιος έχει δει κάποια στοιχεία σε μια ατμόσφαιρα εξωπλανήτη. Αυτή τη στιγμή είναι ένα μυστήριο για το γιατί το βλέπουμε, καθώς δεν αναμένεται στις θερμοκρασίες και τις πιέσεις της περιοχής που διερευνούμε. Κάνουμε εικασίες σχετικά με τους λόγους, οι οποίοι περιλαμβάνουν την παρουσία ισχυρής αναταραχής που αναδεύει τα αέρια στην ατμόσφαιρα».

Τα μελλοντικά τηλεσκόπια, όπως το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb και το ARIEL - με συνεισφορές από το SRON - θα δώσουν στους αστρονόμους περισσότερες πληροφορίες για τους θερμούς γιγαντιαίους εξωπλανήτες όπως τον WASP-43b. Θα τους βοηθήσει να καταλάβουν εάν η παρουσία του οξειδίου του αργιλίου είναι ευρέως διαδεδομένη, και ως εκ τούτου να μάθουν περισσότερα για τη δυναμική και το σχηματισμό αυτών των πλανητών.

ΠΗΓΗ: phys.org

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Credit: ESO/L. Calçada (CC BY 2.0).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ανακαλύφθηκε γιγαντιαίος πλανητικός πυρήνας, 730 έτη φωτός μακριά!