Μια εποχιακή ανισορροπία στην ποσότητα της ηλιακής ενέργειας που απορροφάται και απελευθερώνεται από τον πλανήτη Άρη είναι μια πιθανή αιτία των καταιγίδων σκόνης που μαστίζουν τον πλανήτη και ενδιαφέρουν τους ερευνητές.
Η ακραία ανισορροπία στον ενεργειακό ισολογισμό του Άρη (όρος που αναφέρεται στη ποσότητα της ηλιακής ενέργειας που λαμβάνει ένας πλανήτης από τον ήλιο και στη συνέχεια απελευθερώνεται από τον πλανήτη ως θερμότητα) τεκμηριώθηκε από τους ερευνητές του Πανεπιστημίου του Χιούστον, Liming Li, αναπληρωτή καθηγητή φυσικής, Xun Jiang, καθηγητή ατμοσφαιρικής επιστήμης και Ellen Creecy, διδακτορική φοιτήτρια και βασική συγγραφέας ενός άρθρου που θα δημοσιευτεί αυτή την εβδομάδα στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών (PNAS).
«Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματά μας είναι ότι η περίσσεια ενέργειας - περισσότερη ενέργεια που απορροφάται από όση εκπέμπεται - θα μπορούσε να είναι ένας από τους μηχανισμούς δημιουργίας των καταιγίδων σκόνης του Άρη. Η κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του Άρη μπορεί να παρέχει ενδείξεις για τους ρόλους που διαδραματίζει ο ενεργειακός ισολογισμός της Γης στην ανάπτυξη ισχυρών καταιγίδων, συμπεριλαμβανομένων των τυφώνων», είπε η Creecy.
Η λεπτή ατμόσφαιρα και η ελλειπτική τροχιά καθιστούν τον Άρη ιδιαίτερα ευαίσθητο σε μεγάλες διαφορές θερμοκρασίας. Απορροφά μεγαλύτερες ποσότητες ηλιακής θερμότητας όταν βρίσκεται πιο κοντά στον ήλιο την άνοιξη και καλοκαίρι για το νότιο ημισφαίριό του, που είναι και οι εποχές που εμφανίζονται οι ισχυρότερες καταιγίδες σκόνης. Καθώς η τροχιά του απομακρύνει τον Άρη από τον ήλιο, λιγότερη ηλιακή ενέργεια απορροφάται από τον πλανήτη. Το ίδιο φαινόμενο συμβαίνει και στη Γη, αλλά οι ερευνητές βρήκαν ότι το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα ακραίο στον Άρη.
Στη Γη, οι ενεργειακές ανισορροπίες μπορούν να μετρηθούν ανάλογα με την εποχή και το έτος και διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην υπερθέρμανση του πλανήτη μας και στην κλιματική αλλαγή. Σε μια άλλη έρευνα, η Creecy και οι συνάδελφοί της εξετάζουν εάν υπάρχει ενεργειακή ανισορροπία στον Άρη σε μεγαλύτερες χρονικές κλίμακες και εάν ναι ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή του πλανήτη. «Ο Άρης είναι ένας πλανήτης που δεν έχει κανενός είδους πραγματικούς μηχανισμούς αποθήκευσης ενέργειας, όπως έχουμε στη Γη. Οι μεγάλοι ωκεανοί μας, για παράδειγμα, αποθηκεύουν ενέργεια και βοηθούν στην εξισορρόπηση του κλιματικού συστήματος», δήλωσε η Creecy. Ωστόσο, ο Άρης φέρει σημάδια ότι κάποτε οι ωκεανοί, οι λίμνες και τα ποτάμια ήταν άφθονα. Τι έγιναν; Τα γεγονότα είναι αδιευκρίνιστα ως προς το γιατί ή πότε ο πλανήτης στέγνωσε και μετατράπηκε σε μια άνυδρη, σκονισμένη σφαίρα με άφθονο οξείδιο του σιδήρου, δηλαδή σκουριά, της οποίας το καστανόχρωμο χρώμα ενέπνευσε τους παρατηρητές πριν από αιώνες να τον αποκαλέσουν Κόκκινο Πλανήτη.
«Ο Άρης είχε ωκεανούς και λίμνες στο παρελθόν, αλλά αργότερα γνώρισε μια υπερθέρμανση και μια κλιματική αλλαγή. Ο πλανήτης έχασε τους ωκεανούς και τις λίμνες του. Γνωρίζουμε ότι η κλιματική αλλαγή συμβαίνει και στη Γη. Τι κρύβουν λοιπόν τα μαθήματα από την εμπειρία του Άρη για το μέλλον του δικού μας πλανήτη;», αναρωτιέται ο Li. Η Creecy και οι συνεργάτες της κατέληξαν στα συμπεράσματά τους συγκρίνοντας δεδομένα τεσσάρων αρειανών ετών (περίπου οκτώ γήινα χρόνια), των τροχιών και των θερμοκρασιών του Άρη με δεδομένα από αποστολές της NASA. Για τους λάτρεις των πλανητών, πολλά από τα δεδομένα μπορούν να προσπελαστούν δωρεάν από τον ιστότοπο Planetary Data Systems της NASA, αν και ορισμένες πληροφορίες είναι διαθέσιμες μόνο σε ερευνητές.
«Η Γη δεν είναι παρά μόνο ένας πλανήτης και εάν δεν διευρύνουμε την οπτική μας πέρα από αυτόν δεν θα μπορούμε ποτέ να έχουμε μια πλήρη εικόνα του κόσμου. Μελετώντας τους άλλους πλανήτες, έχουμε μια πληρέστερη εικόνα της εξέλιξής τους που βοηθά να κατανοήσουμε και τη Γη», είπε ο Li. «Με τη μελέτη της ιστορίας του Άρη κερδίζουμε πολλά. Τι είναι η κλιματική αλλαγή; Ποια είναι η μελλοντική φάση για τον πλανήτη μας; Ποια είναι η εξέλιξη της Γης; Αυτά και πολλά άλλα πράγματα μπορούμε να μάθουμε από τους άλλους πλανήτες».
ΕΙΚΟΝΑ: Ο Άρης πριν (αριστερά) και κατά την διάρκεια μιας ισχυρής καταιγίδας σκόνης (δεξιά). Credit: NASA, James Bell (Cornell Univ.), Michael Wolff (Space Science Inst.), and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA). (CC BY 2.0).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η αργή, ανάδρομη περιστροφή της Αφροδίτης, ίσως οφείλεται στην πυκνή της ατμόσφαιρα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου