Σελίδες

Τετάρτη 29 Απριλίου 2020

Το Hubble φωτογράφησε τον κομήτη ATLAS που διαμελίσθηκε!


Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA / ESA παρείχε στους αστρονόμους ευκρινείς εικόνες της διάλυσης του κομήτη C / 2019 Y4 (ATLAS). Το τηλεσκόπιο εντόπισε περίπου 30 κομμάτια του κομήτη στις 20 Απριλίου και 25 κομμάτια στις 23 Απριλίου.

Ο κομήτης ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2019 από το ρομποτικό σύστημα αστρονομικής έρευνας ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) της Χαβάης. Ο κομήτης γινόταν όλο και πιο λαμπρός καθώς πλησίαζε γρήγορα τον Ηλιο μέχρι τα μέσα Μαρτίου και μερικοί αστρονόμοι περίμεναν ότι θα είναι ορατός με γυμνό μάτι τον Μάιο ώστε να γίνει ένας από τους πιο εντυπωσιακούς κομήτες που παρατηρήθηκαν τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Ωστόσο, ο κομήτης άρχισε ξαφνικά να χάνει την λάμψη του, οδηγώντας τους αστρονόμους να υποθέσουν ότι ο παγωμένος πυρήνας του μπορεί να κατακερματίστηκε. Ο κατακερματισμός του ATLAS επιβεβαιώθηκε από τον ερασιτέχνη αστρονόμο Jose de Queiroz, ο οποίος φωτογράφισε τρία κομμάτια του κομήτη στις 11 Απριλίου.
Οι νέες παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble στις 20 και 23 Απριλίου αποκάλυψαν ότι τα θραύσματα είναι όλα τυλιγμένα σε μια ουρά σκόνης. Αυτές οι εικόνες παρέχουν περαιτέρω ενδείξεις ότι ο κατακερματισμός των κομητών είναι πιθανώς κοινός και μπορεί ακόμη και να είναι ο κυρίαρχος μηχανισμός με τον οποίο καταστρέφονται οι συμπαγείς, παγωμένοι πυρήνες των κομητών.
«Η εμφάνισή τους αλλάζει δραματικά μέσα σε δύο μέρες, τόσο πολύ που είναι αρκετά δύσκολο να ταυτοποιήσεις τις κουκκίδες που βλέπεις στις εικόνες», δήλωσε ο David Jewitt του UCLA, επικεφαλής μιας από τις δύο ομάδες που φωτογράφιζαν τον κομήτη με το Hubble. «Δεν ξέρω αν αυτό συμβαίνει καθώς τα μεμονωμένα κομμάτια αντανακλούν το φως του ήλιου, ενεργώντας σαν τα φώτα σε ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο ή γιατί διαφορετικά θραύσματα εμφανίζονται σε διαφορετικές ημέρες».
«Αυτό είναι πραγματικά συναρπαστικό - επειδή παρόμοια γεγονότα είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα για παρακολούθηση και επειδή δεν έχουμε την ευκαιρία να τα παρατηρήσουμε πολύ συχνά. Τα θραύσματα των περισσότερων κομητών είναι πολύ σκοτεινά για να γίνουν ορατά. Τέτοια γεγονότα συμβαίνουν μόνο μία ή δύο φορές τη δεκαετία», συμπλήρωσε ο επικεφαλής της δεύτερης ομάδας παρατήρησης του Hubble, ο Quanzhi Ye, του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ.
Επειδή ο κατακερματισμός ενός κομήτη συμβαίνει γρήγορα και απρόβλεπτα, οι αξιόπιστες παρατηρήσεις είναι σπάνιες. Επομένως, οι αστρονόμοι παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αβέβαιοι για την αιτία του κατακερματισμού. Μία υπόθεση είναι ότι ο αρχικός πυρήνας διαβρώνεται και σπάει σε τεμάχια λόγω της εκτόξευσης αερίων από την εξάχνωση του παγωμένου εσωτερικού του. Καθώς αυτή η εξάχνωση πιθανότατα δεν γίνεται ομοιόμορφα στον κομήτη, ενισχύει τη διάλυση.
Οι ευκρινείς εικόνες του Hubble μπορούν να δώσουν νέα στοιχεία για τη διάλυση. Το τηλεσκόπιο έχει την ευχέρεια να φωτογραφίσει κομμάτια τόσο μικρά όσο το μέγεθος ενός σπιτιού. Πριν από τη διάλυση, ολόκληρος ο πυρήνας δεν ήταν μεγαλύτερος σε διάμετρο από το μήκος δύο γηπέδων ποδοσφαίρου.
Ο διαλυμένος πλέον κομήτης ATLAS βρισκόταν στην τροχιά του Άρη, σε απόσταση περίπου 145 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη, όταν λήφθηκαν οι τελευταίες φωτογραφίες από το Hubble. Ο κομήτης θα κάνει την πλησιέστερη προσέγγισή του στη Γη στις 23 Μαΐου σε απόσταση περίπου 115 εκατομμυρίων χιλιομέτρων και οκτώ ημέρες αργότερα θα φτάσει στα 37 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Εικόνες από το Hubble στις 20 και 23 Απριλίου 2020. Credit: NASA, ESA, D. Jewitt (UCLA), and Q. Ye (University of Maryland). (CC BY 2.0).

Δεν υπάρχουν σχόλια: