Σελίδες

Παρασκευή 10 Απριλίου 2020

Μήπως κάποιοι πλανήτες - "φούσκες", στην πραγματικότητα έχουν δακτυλίδια;


Κάποιοι εξωπλανήτες εμφανίζονται αρκετά αινιγματικοί, λόγω της εξαιρετικά μικρής πυκνότητάς τους. Οι αστρονόμοι μεταξύ τους, τους ονομάζουν «φούσκες (superpuffs)». Αυτoί οι εξωπλανήτες φαίνεται να έχουν μεγάλο όγκο, όπως ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας αλλά μάζα μικρότερη από της Γης. Ετσι, εμφανίζονται να έχουν πυκνότητες σαν να είναι φτιαγμένοι από βαμβάκι! Οι αστρονόμοι καταβάλουν μεγάλες προσπάθειες για να εξηγήσουν γιατί αυτοί οι πλανήτες αποτελούνται από τόσο αραιό υλικό.

«Οι άνθρωποι σκέφτονται περίπλοκα για να εξηγήσουν αυτούς τους μυστηριώδεις πλανήτες», όπως π.χ. καταιγίδες σκόνης που τους περικλείουν, λέει ο θεωρητικός αστροφυσικός Anthony Piro από το Observatory Carnegie του Pasadena της Καλιφόρνια.
Τώρα, ο Piro και ο ειδικός στους εξωπλανήτες επιστήμονας Shreyas Vissapragada της Caltech προτείνουν μια απλούστερη εξήγηση. Αντί να είναι υπερμεγέθης για το βάρος τους, μερικοί πλανήτες - φούσκες θα μπορούσαν απλά να διαθέτουν δακτυλίους που τους κάνουν να φαίνονται μεγαλύτεροι από ότι είναι πραγματικά, λένε οι ερευνητές σε άρθρο τους στο Astronomical Journal της 28ης Φεβρουαρίου 2020. «Αυτή φαίνεται σαν μια πολύ φυσική και απλή εξήγηση», λέει ο Piro. «Ηδη γνωρίζουμε έναν τέτοιο πλανήτη -τον Κρόνο- στο δικό μας ηλιακό σύστημα. Γιατί να μην υπάρχουν και σε άλλα ηλιακά συστήματα;».
Οι δύο ερευνητές εξέτασαν 10 γνωστούς τέτοιους πλανήτες που παρατηρήθηκαν με το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler και έτρεξαν προσομοιώσεις σε υπολογιστή για να δουν αν τα χαρακτηριστικά τους θα μπορούσαν να οφείλονται σε δακτυλίους.
Διαπίστωσαν ότι επειδή όλοι οι πλανήτες αυτοί βρίσκονται αρκετά κοντά στα αστέρια τους, τα δαχτυλίδια τους θα πρέπει να αποτελούνται από πετρώδη υλικά, σε αντίθεση με τα δαχτυλίδια πάγου του Κρόνου, για να αποφύγουν την τήξη. Ως αποτέλεσμα, οι προτεινόμενοι βραχώδεις δακτύλιοι δεν μπορεί να εκτείνονται πολύ μακριά από έναν πλανήτη, γιατί η βαρύτητα των βράχων θα τους ένωνε και θα σχημάτιζαν δορυφόρους.
Τρεις πλανήτες - φούσκες που περιστρέφονται γύρω από το άστρο Kepler 51 δεν μπορούν να εξηγηθούν με δακτυλίους - οι πλανήτες φαίνονται αρκετά μεγάλοι ώστε τυχόν βραχώδεις δακτύλιοι που μπορεί να είχαν θα έπρεπε να έχουν μετατραπεί σε φεγγάρια. Αλλά οι άλλοι επτά, σύμφωνα με τις προσομοιώσεις μπορεί να έχουν δαχτυλίδια και αξίζουν τον περαιτέρω έλεγχο, λέει ο Piro.
Για να λυθεί το μυστήριο για κάποιους από τους πλανήτες αυτούς ίσως τελικά χρειαστεί να περιμένουμε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, το οποίο έχει προγραμματιστεί να τεθεί σε τροχιά το 2021.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Maxwell Hamilton. (CC BY 2.0).

Δεν υπάρχουν σχόλια: