Ενα ποτήρι gin & tonic, κατατάσσει τους πλανήτες στην "πραγματικά κατοικήσιμη ζώνη"!

Ένα φιλόξενο αστέρι που δεν σκοτώνει με θανατηφόρες εκρήξεις. Ένας βραχώδης πλανήτης με υγρό νερό και ευχάριστο κλίμα. Απουσία αποκαλυπτικών καταιγίδων αστεροειδών. Αυτά είναι τα πράγματα που καθόριζαν έως σήμερα έναν πιθανά κατοικήσιμο πλανήτη. Τώρα, μια ομάδα επιστημόνων προσθέτει ένα ακόμα κριτήριο στον κατάλογο: ένα ποτήρι τζιν και τόνικ!

Οι εξωπλανήτες είναι η αιχμή του δόρατος για την αστροφυσική αυτή τη στιγμή. Γνωρίζουμε περίπου 4.000 επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες, με πολλούς ακόμα να περιμένουν να ανακαλυφθούν. Έχουμε προχωρήσει πολύ σε σχέση με μερικές δεκαετίες πριν, όταν γνωρίζαμε μόνο το ηλιακό μας σύστημα με έναν κατοικήσιμο κόσμο, την Γη. Η αποστολή Kepler τα άλλαξε όλα αυτά. Οι γνώσεις μας για τους εξωπλανήτες αυξήθηκαν αλματωδώς και μαζί με την ανακάλυψη όλων αυτών των μακρινών πλανητών, αρχίσαμε να εξειδικεύουμε τα κριτήριά μας για το πώς μπορεί να μοιάζει ένας κατοικήσιμος κόσμος.

Το νερό, η προστασία από την αστρική ακτινοβολία και ένα ευχάριστο κλίμα ήταν μόνο η αρχή. Ήρθε όμως η ώρα να βελτιώσουμε την κατανόησή μας για τους κατοικήσιμους κόσμους και να αρχίσουμε να προσθέτουμε και κάποια άλλα βασικά κριτήρια σ τη λίστα. Σύμφωνα με μια ομάδα ερευνητών, ήρθε η ώρα να εισαχθεί η έννοια της "πραγματικά κατοικήσιμης ζώνης" (really habitable zone - RHZ).

Για τους συγγραφείς μιας νέας μελέτης, ένας εξωπλανήτης ανήκει στην RHZ αν μπορεί να μας προσφέρει τζιν και τόνικ! Μόλις ένας πλανήτης μπορεί να το εξασφαλίσει αυτό, κατατάσσεται από πιθανά κατοικήσιμο σε πραγματικά κατοικήσιμο. Ένας πλανήτης χωρίς τζιν και τόνικ δεν θα είναι καθόλου κατοικήσιμος. Είναι περισσότερο ένα μέρος όπου θα θέλαμε να στείλουμε ανθρώπους που δεν συμπαθούμε ιδιαίτερα! Η νέα μελέτη έχει τίτλο "Καθορισμός της πραγματικά κατοικήσιμης ζώνης". Ο κύριος συγγραφέας της είναι ο Marven F. Pedbost. Μέχρι στιγμής, τα παρουσιαζόμενα στην μελέτη για την RHZ δεν είναι πλήρως αποδεδειγμένα. Αλλά αυτό δεν αποθαρρύνει τους ερευνητές. Όπως γράφουν στην εισαγωγή: «Όπως συμβαίνει με την έρευνα στον τομέα των εξωπλανητών, βασιζόμαστε σε υποθέσεις που είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να δοκιμασθούν και να παρατηρηθούν».

Υπάρχει όμως κάποιο υπόβαθρο στην ιδέα της RHZ. «Η διερεύνηση της ύπαρξης ζωής, είναι ένα εξαιρετικά πολύπλοκο θέμα που συνεπάγεται πολυάριθμες έρευνες, χρονοβόρες παρατηρήσεις με μεγάλα τηλεσκόπια και τελικά μεγάλο κόστος. Η επιστημονική κοινότητα προτιμά να μελετά το θέμα των κατοικήσιμων ζωνών, έτσι ώστε όταν δίνεται η ευκαιρία να επικεντρώνετε σε καθορισμένους πλανήτες – στόχους».

Σήμερα οι περισσότεροι είναι εξοικειωμένοι με την ιδέα μιας κατοικήσιμης ζώνης γύρω από ένα άστρο. Βασικά σημαίνει υγρό νερό. Πέρα από όλα τα άλλα, ξέρουμε ότι η ζωή στη Γη χρειάζεται υγρό νερό, έτσι ψάχνουμε για κόσμους που θα μπορούσαν να διαθέτουν. Εάν ένας πλανήτης ή ένας δορυφόρος, έχει τέτοιες συνθήκες όπου θα μπορούσε να διατηρηθεί υγρό νερό, λέμε ότι βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη, ή πιο συντηρητικά, στην δυνητικά κατοικήσιμη ζώνη.

Μια ολόκληρη δέσμη άλλων συνθηκών πρέπει να εκπληρούνται πέρα από το νερό. Αλλά όπως λένε οι συγγραφείς, ο συνδυασμός όλων είναι ένα πολύπλοκο θέμα. Γιατί λοιπόν να μην τα αγνοήσουμε όλα αυτά και να μην προχωρήσουμε στην πραγματικά κατοικήσιμη ζώνη, όπου μας περιμένει άφθονο gin & tonic ώστε να μπορούμε ακόμα και να το πιούμε;

Σύμφωνα με τους συντάκτες της εργασίας, χρειαζόμαστε πολλά πράγματα για να φτιάξουμε ένα τζιν και τόνικ. «Πρώτα από όλα πρέπει να προσδιορίσουμε το μείγμα που αποτελεί το ποτό. Ένα ιδανικό ποτήρι, θα πρέπει να περιέχει: τζιν, τόνικ, πάγο και κάποιο είδος εσπεριδοειδών».

Οι λάτρεις του τζιν γνωρίζουν ότι είναι αρωματισμένο με βότανα, τα οποία όμως δεν προσδιορίζονται σαφώς. «Ουσιαστικά, το τζιν είναι αλκοόλ που έχει αρωματιστεί με μια μεγάλη ποικιλία βοτάνων», γράφουν οι συγγραφείς. «Ένας ακριβής ορισμός του βοτάνου λείπει, οπότε υποθέτουμε ότι είναι το ισοδύναμο του όρου ‘μεταλλικού’ των αστρονόμων – ένας όρος στον οποίο συμπεριλαμβάνονται όλα σχεδόν τα στοιχεία του σύμπαντος. Όλα είναι μέταλλα, εκτός από το υδρογόνο και το ήλιο όπως και όλα είναι βότανα εκτός από το νερό και το αλκοόλ». Η φασματοσκοπική ανάλυση δείχνει ότι το τζιν περιέχει άρκευθο ως βασικό βότανο. Ο άρκευθος όμως, αναπτύσσεται σε μια τεράστια ποικιλία συνθηκών στη Γη. Αλλά πόσο ανθεκτικός και διαδεδομένος θα είναι ένας εξω-άρκευθος; Σύμφωνα με τους συγγραφείς, θα μπορούσαμε να καλλιεργήσουμε μια τεράστια ποικιλία άρκευθου σε διάφορους εξωπλανήτες, δεδομένης της ανθεκτικότητάς του και της ευπροσαρμοστικότητάς του. Όπου, άρκευθος, ουσιαστικά είναι τα μεταλλικά στοιχεία που βρίσκονται σε κάθε βραχώδη πλανήτη.

Τα εσπεριδοειδή δεν είναι εξίσου σκληραγωγημένα, οπότε κόσμοι με εξω-εσπεριδοειδή μπορεί να είναι πιο σπάνιοι. Θα πρέπει να επικεντρωθούμε σε περιοχές όπου οι συνθήκες είναι επαρκείς για την καλλιέργεια λεμονιών ή limes, τα θεμελιώδη συστατικά που προτιμούν οι περισσότεροι για το τζιν και τόνικ. Καθώς είναι ευαίσθητα σε διάφορους παράγοντες τα εσπεριδοειδή αυτά ευδοκιμούν σε θερμοκρασίες που κυμαίνονται από 21 έως 38° C και απαιτούν μια σταθερή ποσότητα νερού.

Όσο για το τόνικ; Αυτό δεν είναι παρά ανθρακούχο νερό. Υγρό νερό με διαλυμένο διοξείδιο του άνθρακα. Το υγρό νερό, εκτός από το ποτό μας, αρδεύει και τα λεμόνια, ενώ το διοξείδιο του άνθρακα ως αέριο είναι απαραίτητο όχι μόνο για την διαπνοή τους, αλλά και για την διατήρηση της θερμότητας του πλανήτη τις νυχτερινές ώρες.

Σύμφωνα με την μελέτη λοιπόν, η έρευνα για κατοικήσιμους εξωπλανήτες θα μπορούσε να ξεκινήσει από αυτούς, όπου θεωρητικά θα μπορούσαμε να απολαύσουμε ένα ποτήρι τζιν με τόνικ, καθώς θα διαθέτουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία και το κατάλληλο κλίμα για αυτό!

ΠΗΓΗ: https://phys.org

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Credit: Becca Swift. (CC BY 2.0).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Το νερό είναι κοινό, αλλά σπάνιο στους εξωπλανήτες!