Βαρυτικοί "θεοί" όπως ο Δίας και σε άλλα πλανητικά συστήματα!

Ο πλανήτης Δίας είναι ο αδιαμφισβήτητος βασιλιάς του ηλιακού μας συστήματος. Ο πλανήτης με το όνομα του ισχυρότερου έλληνα θεού, κυριαρχεί έναντι όλων των άλλων μέσω της βαρυτικής του επιρροής. Με μάζα διπλάσια του Κρόνου, του δεύτερου μεγαλύτερου πλανήτη και 300 φορές τη μάζα της Γης, η παραμικρή κίνηση του Δία γίνεται αισθητή από όλους τους άλλους πλανήτες. Ο Δίας θεωρείται υπεύθυνος για το μικρό μέγεθος του Άρη, την ζώνη των αστεροειδών και έναν τουλάχιστον βομβαρδισμό κομητών που έδωσαν το νερό στην αρχέγονη Γη.

Όπως φαίνεται και άλλα πλανητικά συστήματα έχουν βαρυτικούς θεούς όπως ο Δίας.

Μια ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής επιστήμονες του Ινστιτούτο Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Χαβάης (UH IfA) ανακάλυψε έναν πλανήτη με μάζα τρεις φορές τη μάζα του Δία σε ένα μακρινό πλανητικό σύστημα!

Η ανακάλυψη βασίζεται σε ανάλυση δεδομένων έξι ετών που ελήφθησαν από το Παρατηρητήριο W. M. Keck στο Maunakea της Χαβάης. Χρησιμοποιώντας το όργανο υψηλής ανάλυσης Echelle Spectrometer (HIRES) του τηλεσκοπίου Keck I, η ομάδα επιβεβαίωσε ότι ο πλανήτης, που ονομάζεται Kepler-88 d, περιστρέφεται γύρω από το αστέρι του κάθε τέσσερα χρόνια σε μια ελλειπτική τροχιά. Ο Kepler-88 d είναι ο πιο ογκώδης πλανήτης σε αυτό το σύστημα.

Το σύστημα, Kepler-88, ήταν ήδη διάσημο μεταξύ των αστρονόμων για δύο πλανήτες που βρίσκονται σε τροχιά πολύ πιο κοντά στο αστέρι, τους Kepler-88 b και c (οι πλανήτες ονομάζονται συνήθως αλφαβητικά με τη σειρά της ανακάλυψής τους).

Αυτοί οι δύο πλανήτες έχουν μια παράξενη και εντυπωσιακή δυναμική που ονομάζεται συντονισμός μέσης κίνησης. Ο πλανήτης b με μέγεθος λίγο μικρότερο του Ποσειδώνα εκτελεί μία τροχιά γύρω από το αστέρι σε μόλις 11 ημέρες, που είναι σχεδόν η μισή από την τροχιακή περίοδο των 22 ημερών του πλανήτη c, ενός πλανήτη της μάζας του Δία. Οπως ένας γονέας ωθεί ένα παιδί σε μια κούνια, έτσι και ο πλανήτης b κάθε δύο περιστροφές γύρω από το αστέρι, δέχεται μία βαρυτική ώθηση από τον εξωτερικό γείτονά του, τον είκοσι φορές ογκωδέστερο Kepler-88 c που οδηγεί σε δραματικές αλλαγές την κίνησή του. Ετσι, πότε επιταχύνεται και πότε επιβραδύνεται λόγω της βαρυτικής έλξης του γίγαντα Kepler-88 c.

Οι αστρονόμοι παρατήρησαν αυτές τις αλλαγές, που ονομάζονται παραλλαγές χρόνου διέλευσης, με το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler της NASA, το οποίο ανίχνευσε τους ακριβείς χρόνους όταν ο Kepler-88 b διέσχιζε την περιοχή μεταξύ του αστεριού και του τηλεσκοπίου. Αν και έχουν εντοπιστεί παραλλαγές χρόνου διέλευσης σε μερικές δεκάδες πλανητικά συστήματα, ο Kepler-88 b εκτελεί την διέλευση έως και μισή ημέρα νωρίτερα ή αργότερα από το αναμενόμενο.

Ο πλανήτης που ανακαλύφθηκε πρόσφατα προσθέτει μια άλλη διάσταση στην κατανόηση του συστήματος αυτού από τους αστρονόμους.

«Με τρεις φορές την μάζα του Δία, το Kepler-88 d πιθανότατα έχει ακόμη μεγαλύτερη επιρροή στην ιστορία του συστήματος Kepler-88 από τον έως σήμερα νομιζόμενο βασιλιά του συστήματος, τον Kepler-88 c, ο οποίος έχει την μάζα του Δία», λέει η Δρ. Lauren Weiss, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. «Ίσως ο Kepler-88 d να είναι ο νέος ανώτατος μονάρχης αυτής της πλανητικής αυτοκρατορίας».

Ίσως αυτοί οι εξωηλιακοί μεγάλοι πλανήτες είχαν τόσο μεγάλη επιρροή όσο ο Δίας για το ηλιακό μας σύστημα. Τέτοιοι πλανήτες θα μπορούσαν να έχουν συμβάλλει στην ανάπτυξη βραχωδών πλανητών και να ωθούν κομήτες με νερό προς αυτούς. Η Δρ Weiss και οι συνάδελφοί της αναζητούν παρόμοιους βασιλικούς πλανήτες σε άλλα πλανητικά συστήματα, καθώς η επιρροή τους είναι καταλυτική για την ανάπτυξη και την δομή των μικρότερων, βραχωδών πλανητών όπως η Γη.

Η μελέτη που ανακοινώνει την ανακάλυψη του Kepler-88 d δημοσιεύεται στο τεύχος της Astronomical Journal στις 29 Απριλίου 2020.

ΠΗΓΗ: https://phys.org

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Καλλιτεχνική απόδοση μερικών γνωστών γιγαντιαίων εξωπλανητών. Ο Δίας είναι στην κάτω αριστερή γωνία. Ο νέο-ανακαλυφθείς Kepler 88d δεν περιλαμβάνεται. Credit: ESA/Hubble & NASA. (CC BY 2.0).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Βρέχει σίδηρο, σε γιγαντιαίο εξωπλανήτη!