Υπάρχουν κάποιοι μυστηριώδεις πλανήτες που περιπλανιούνται στα σκοτεινά βάθη του διαστήματος χωρίς να περιφέρονται γύρω από κανένα άστρο. Είναι οι λεγόμενοι «ελεύθεροι πλανήτες», κάποιοι εκ των οποίων έχουν ήδη ανακαλυφθεί στο μεσοαστρικό χώρο. Το 2018 μάλιστα, οι αστρονόμοι εντόπισαν έναν τεράστιο τέτοιον πλανήτη, 12 φορές μεγαλύτερο από τον Δία!
Τώρα, χρησιμοποιώντας δεδομένα που ελήφθησαν το 2016 από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Kepler της NASA, οι αστρονόμοι βρήκαν ενδείξεις για ότι ο πληθυσμός των πλανητών που δεν συνδέονται βαρυτικά με κανένα αστέρι δεν είναι καθόλου αμελητέος. Πάντως, ο εντοπισμός τους είναι εξαιρετικά δύσκολος, αφού ούτε επηρεάζουν βαρυτικά ούτε διέρχονται εμπρός από κάποιο άστρο ώστε να ανιχνευθούν με τις κλασσικές μεθόδους εντοπισμού των εξωπλανητών.
Η ανακάλυψή τους, βασίζεται κυρίως σε μια τεχνική που ονομάζεται μέθοδος του βαρυτικού μικροεστιασμού*. Χρησιμοποιώντας αυτήν την τεχνική, οι ερευνητές ανακάλυψαν τέσσερις ελεύθερους πλανήτες με μάζες παρόμοιες με την μάζα της Γης. Εντοπίστηκαν συνολικά 27 σήματα βαρυτικού μικροεστιασμού μικρής διάρκειας. Αυτά τα σήματα διέφεραν σε χρονική διάρκεια, μεταξύ μιας ώρας και δέκα ημερών. Τα περισσότερα από αυτά είχαν ήδη εντοπισθεί και σε προηγούμενες έρευνες, αλλά τέσσερα μικρής διάρκειας αντιστοιχούν στις νέες ανακαλύψεις.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτοί οι ελεύθεροι πλανήτες ίσως είχαν αρχικά σχηματιστεί γύρω από ένα αστέρι πριν εκτοξευθούν από τη βαρυτική επίδραση άλλων, βαρύτερων πλανητών έξω από το σύστημά τους.
Επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιουλίου της μηνιαίας έκδοσης της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας είναι ο Iain McDonald του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο συν-συγγραφέας Eamonn Kerins του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ σχολιάζει: «Το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Kepler πέτυχε κάτι για το οποίο δεν είχε σχεδιαστεί, παρέχοντας περαιτέρω ενδείξεις για την ύπαρξη ενός πληθυσμού ελεύθερων πλανητών στο μέγεθος της Γης. Τώρα την σκυτάλη θα πάρουν άλλες αποστολές που θα σχεδιαστούν στο να εντοπίζουν τέτοια σήματα, σήματα τόσο αμυδρά που ο ίδιος ο Αϊνστάιν πίστευε ότι ήταν απίθανο να παρατηρηθούν ποτέ». Σε μελλοντικές έρευνες, οι επιστήμονες ανυπομονούν να μελετήσουν περαιτέρω τη φύση αυτών των μυστηριωδών ελεύθερων πλανητών.
Σημ. Research Highlights. Μια μέθοδος εξεύρεσης εξωπλανήτων βασίζεται σε ένα φαινόμενο που ονομάζεται βαρυτικός εστιασμός. Αυτό συμβαίνει όταν το βαρυτικό πεδίο ενός αστέρα στο προσκήνιο (πιο κοντά μας) ενεργεί ως βαρυτικός φακός στο φως ενός απομακρυσμένου αστέρος ή πλανήτη. Ουσιαστικά, η βαρύτητα του πλησιέστερου αστέρα λειτουργεί σαν μεγεθυντικός φακός, επιτρέποντας έτσι στους αστρονόμους να βλέπουν αντικείμενα που διαφορετικά θα ήταν πολύ μακριά ή πολύ μικρά για να τα δούμε. Ωστόσο, για να μπορέσει να συμβεί αυτό, τα δύο αντικείμενα θα πρέπει να ευθυγραμμιστούν με ακρίβεια κάτι πολύ απίθανο, καθιστώντας τους ανιχνευθέντες εξωπλανήτες με αυτή τη μέθοδο πολύ ασυνήθιστους. Σε αντίθεση με τις πιο συχνά χρησιμοποιούμενες μεθόδους, ο βαρυτικός μικροεστιασμός υπερέχει στην εύρεση μικρών πλανητών με μεγαλύτερες τροχιές γύρω από μακρινά αστέρια, οπότε αν και η απαραίτητη ευθυγράμμιση είναι σπάνια, αυτή η μέθοδος επιτρέπει στους αστρονόμους να εντοπίσουν πλανήτες που διαφορετικά δεν θα είχαν καμιά πιθανότητα. Δυστυχώς, οι παρατηρήσεις με την μέθοδο του βαρυτικού μικροεστιασμού δεν μπορούν να επαναληφθούν, οπότε οι αστρονόμοι έχουν μια μοναδική ευκαιρία να ανιχνεύσουν έναν πλανήτη κατά τη διάρκεια αυτού του σπάνιου, σύντομου γεγονότος.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Credit: NASA/JPL-Caltech. (CC BY 2.0).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ανακαλύφθηκε ένα σπάνιο διπλό σύστημα κόκκινου - καφέ νάνου, σε απόσταση 244 ετών φωτός!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου