Σελίδες

Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 2019

Γαλαξιακός χορός! Μια μεγαλειώδης εικόνα!


«Τα πάντα καθορίζονται από δυνάμεις πάνω στις οποίες δεν έχουμε κανέναν έλεγχο ... Ανθρώπινα όντα, λαχανικά ή κοσμική σκόνη, όλοι χορεύουμε με μια μυστηριώδη μελωδία, που προέρχεται από μακριά», έγραψε ο Albert Einstein.
Οι γαλαξίες αποτελούν μια επιβεβαίωση του παραπάνω σε κοσμικά κλίμακα. Για εκατομμύρια χρόνια, συμμετέχουν σε περίτεχνους χορούς που δημιουργούν μερικά από τα πιο μεγαλειώδη σχέδια της φύσης. Λίγοι είναι τόσο μαγευτικοί όσο το γαλαξιακό δίδυμο γνωστό ως NGC 5394/5, πιο γνωστοί ως Γαλαξίες του Ηρωνα. Η εικόνα που ελήφθη από το Παρατηρητήριο Gemini του NSF's National Optical-Infrared Astronomy Research Laboratory, καταγράφει ένα στιγμιότυπο αυτού του συναρπαστικού χορού.

Η ύπαρξη του σύμπαντος εξαρτάται από τις αλληλεπιδράσεις - από τα μικρότερα υποατομικά σωματίδια έως τις μεγαλύτερες ομάδες γαλαξιών. Σε γαλαξιακές κλίμακες, οι αλληλεπιδράσεις μπορεί να διαρκέσουν εκατομμύρια χρόνια, μια διαδικασία που φαίνεται σε αυτή την εικόνα των δύο γαλαξιών που κυκλοφόρησε στις 13 Δεκεμβρίου 2019 από το Παρατηρητήριο Gemini. Η εικόνα καταγράφει τον αργό χορό ενός ζευγαριού γαλαξιών που απέχει περίπου 160 εκατομμύρια έτη φωτός από εμάς και αποκαλύπτει τη λάμψη του σχηματισμού των αστεριών που τροφοδοτείται από τις αλληλεπιδράσεις του ζεύγους.
Οι δύο γαλαξίες, σύμφωνα με τους αστρονόμους, έχουν ήδη συγκρουστεί τουλάχιστον μία φορά. Ωστόσο, οι γαλαξιακές συγκρούσεις μπορεί να είναι μια μακρά διαδικασία διαδοχικών βαρυτικών συναντήσεων, οι οποίες, με την πάροδο του χρόνου, μπορούν να μορφοποιήσουν τους γαλαξίες σε εξωτικές, μη συνηθισμένες μορφές. Αυτοί οι γαλαξίες, όπως συμβαίνει σε όλες τις γαλαξιακές συγκρούσεις, εμπλέκονται βαρυτικά. Οι αποστάσεις μεταξύ των αστεριών μέσα σε κάθε γαλαξία είναι τέτοιες που δεν πρόκειται για πραγματικές αστρικές συγκρούσεις, όμως το γενικό σχήμα κάθε γαλαξία αλλάζει συνεχώς υπό την επίδραση της βαρύτητας.
Ένα παραπροϊόν της αναταραχής που προκαλείται από την αλληλεπίδραση είναι η συμπύκνωση αερίου υδρογόνου σε περιοχές σχηματισμού νέων αστεριών. Σε αυτή την εικόνα, αυτά τα αστρικά φυτώρια αποκαλύπτονται με τη μορφή των κοκκινωπών συστάδων που περικλείουν τον μεγαλύτερο γαλαξία (και μερικοί στον μικρότερο γαλαξία) με μορφή δακτυλίου. Επίσης ορατός είναι ένας μεγαλύτερος δακτύλιος σκόνης που τριγυρίζει τον μεγαλύτερο γαλαξία.
Ένας πολύ ενδιαφέρον στόχος για τους ερασιτέχνες αστρονόμους, το δίδυμο NGC 5394/5 ανακαλύφθηκε από τον William Herschel το 1787. Ο Herschel χρησιμοποίησε το τεράστιο τηλεσκόπιο μήκους 6 μέτρων για να ανακαλύψει τους δύο γαλαξίες το ίδιο έτος που ανακάλυψε και δύο φεγγάρια του Ουρανού. Πολλοί σήμερα φαντάζονται τους δύο γαλαξίες ως ερωδιό. Σε αυτή την ερμηνεία, ο μεγαλύτερος γαλαξίας είναι το σώμα του πουλιού και το μικρότερο είναι το κεφάλι του - με το ράμφος του να απλώνεται πάνω στο  φόντο των μακρινών γαλαξιών πίσω του.
O NGC 5394 και o NGC 5395, γνωστoί συλλογικά ως Arp 84 ή ο γαλαξίας του Ηρωνα, είναι δύο αλληλεπιδρώντες σπειροειδείς γαλαξίες 160 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Canes Venatici (Κύνες Θηρευτικοί). Ο μεγαλύτερος γαλαξίας, NGC 5395 (στα αριστερά), έχει διάμετρο 140.000 έτη φωτός και ο μικρότερος, NGC 5394, 90.000 έτη φωτός.



Δεν υπάρχουν σχόλια: